Ubuntu en Intervisie

Ubuntu & Intervisie

Een inclusieve kijk op samen-werken en samen-leren

Lees ook het artikel over Ubuntu & Intervisie uit het Tijdschrift voor Coaching van maart 2016.

If you want to go fast, walk alone.

If you want to go far, walk together.   

Nelson Mandela

De waarde en het belang van intervisie en toch…..

Intervisie, of collegiale consultatie, is een gestructureerde aanpak waarmee in korte tijd heel diverse doelstellingen behaald worden. Door regelmatig te werken met Intervisie wordt de onderlinge steun binnen de groep groter, wordt de professionaliteit van individuen en teams verder ontwikkeld en geven mensen samen vorm aan een congruente en ‘lerende’ organisatie. Door goede Intervisiebijeenkomsten voelen mensen zich individueel gesteund in de hobbels en bobbels die zij in de praktijk van alledag tegenkomen. Daarnaast ervaart iedereen aan den lijve dat vragen en problemen potentiële kansen zijn om als team en organisatie te ontwikkelen. Dit bevordert de kwaliteit en zinvolheid van het werk, het werkplezier en vermindert het percentage ziekteverzuim. De meeste mensen hebben al goede ervaringen met verschillende Intervisiemethoden. Die verschillende methodes zijn voorhanden en vrij makkelijk te raadplegen. Ook is het niet heel moeilijk om de waarde en het belang ervan op de werkplek te beargumenteren. En toch……. zien we in de praktijk dat weinig intervisiegroepen een lang leven beschoren zijn. Men start met veel enthousiasme, maar na verloop van tijd komt de klad erin. De deelnemers ervaren steeds minder het nut van de bijeenkomsten.

• Soms doordat de onderwerpen te weinig diepgaand behandeld worden en men er in het algemeen te weinig nieuws leert.
• Soms omdat er gewoontes ontstaan die moeilijk te doorbreken zijn. De Intervisiegroep lijkt dan meer op ’n gezellig koffiekransje of op een plek waarin men elkaar de loef afsteekt met slimme, slimmere en slimste oplossingen.
• Soms omdat de besproken antwoorden en oplossingen te weinig bruikbaar zijn in de praktijk, de kloof tussen willen en kunnen alsmaar groter wordt en meer frustratie dan inspiratie oproept.
• Steeds vaker worden dan thema’s ingebracht die te veel op afstand blijven en als ‘lauw’ of irrelevant ervaren worden. Steeds vaker zeggen mensen af, het wordt steeds moeilijker om nieuwe afspraken te maken en bloedt het eens zo inspirerende initiatief langzaam dood.

Door Intervisie te relateren aan de essentie van Ubuntu wordt dit voorkomen en wordt een voortschrijdende verdieping en zinvolheid van Intervisiebijeenkomsten bevorderd.

Ubuntu

Ubuntu is het diepgeworteld (Afrikaans) mensbesef dat zich niet exact laat vangen in een vorm, laat staan in een methodiek. Als er al een mogelijkheid is om Ubuntu te omschrijven, dan komt deze fundamentele visie op mens-zijn het meest dichtbij: “Ik ben omdat wij zijn!” De essentie van mens-zijn, menselijk zijn, in relatie tot (alle) anderen wordt continu belicht als ‘voorgrond’. Dit ‘in relatie zijn’ is geen streven; dit is ons menselijk relationele fundament. Door Intervisie te verbinden met Ubuntu wordt dit interactionele aspect ook het hart van de collegiale consultatie. De Intervisiegroep is dan echt de plek waar we veilig onszelf kunnen zijn, samen kunnen reflecteren op ‘wat is en nodig is’, voor onszelf, ons team, onze organisatie, onze cliënt en zijn sociale context en daarmee voor de samenleving. Een plek om met wederzijds respect onze verschillen te ervaren. Hoe kunnen we leren van elkaar? Hoe kunnen we elkaars wijsheid, onze rijke levenservaringen toelaten in ons (werk)leven? Hoe mogen we ‘fouten maken’, hiervan leren en elkaar helpen? Om dit vorm te geven in de praktijk is wel een andere, inclusieve, manier van kijken naar professionalisering vereist.

Het eigene van Ubuntu Intervisie

Zowel bij de start van Intervisie als bij de verdere uitvoering ervan, worden een paar uitgangspunten heel specifiek in het licht gezet. Er wordt voortdurend en zeer expliciet aandacht gegeven aan:

• Betrokken besluitvorming, waarbij ieder lid van de Intervisiegroep via Sociocratische Dialoog zich uiteindelijk committeert aan de gezamenlijke doelen die in relatie staan tot de waarden van de organisatie IN zijn context. Hiermee wordt een basis gelegd voor het werken in Intervisiegroepen – en de daaruit volgende afspraken en consequenties – waarop voortdurend voortgebouwd kan worden.
• De waarde van verschillen, met name in hoe de diverse deelnemers het liefst willen leren en daarnaast ook de verschillen die als ‘lastig’ ervaren worden, die de mogelijkheden bieden om diepgaand te leren.
• De waarde van ‘om hulp vragen’ die anderen de gelegenheid biedt om ‘van betekenis te zijn’, waardoor niet alleen de aanwezige kennis en kunde van het team benut wordt, maar vooral het lerende vermogen steeds meer vergroot wordt.
• De bewustwording van de relatie tussen ‘incidenten’, werkvragen en –problemen, en maatschappelijke thema’s, waardoor de ingebrachte casuïstiek in een breder kader gezet kan worden en de opbrengst van de bespreking ervan een grotere impact kan hebben.
• Het besef dat een splitsing tussen het persoonlijke zelf en het professionele zelf onmogelijk is waardoor het werken met professionele vragen ook verdiepend is voor persoonlijke ontwikkeling van alle betrokkenen.
• Tot slot zal het concrete resultaat altijd worden bekeken van de met elkaar verbonden domeinen ‘E.P.O.S.’
  • Wat heb ik op Existentieel gebied geleerd over mijzelf?
  • Wat heb ik geleerd als Professional?
  • Welke wijsheid kunnen we als team gezamenlijk bijdragen aan het hart van onze Organisatie?
  • Welke betekenis heeft deze bijeenkomst en wat we geleerd hebben voor onze klant/cliënt en zijn sociale context en daarmee onze Samenleving?

 Programma’s & Mogelijkheden

 Voor als u uzelf, uw team, medewerkers en/of uw organisatie gunt om meer te proeven, weten, ervaren, leren van Ubuntu Intervisie zijn er diverse mogelijkheden:

• Interactieve Presentatie
• Proeverij Ubuntu Intervisiebegeleiding
• Intervisiebegeleiding
• Opleiding begeleiding Ubuntu Intervisie

Interactieve Presentatie

Duur: 2 uur Een lezing over Ubuntu en professionalisering.

Wat betekent het om congruent te werken in en aan een ‘lerende organisatie’? Wat levert het op als verschillen niet weggewerkt, maar benut worden? Wat is nodig om een goede basis voor collegiale consultatie te leggen en deze ook te onderhouden? Hoe ga je om met onzekerheid en angst bij het gezamenlijk aanpakken van individuele werkvragen? Wat is de meerwaarde van een contextuele visie op incidenten en hoe kan deze in de praktijk van alledag geborgd worden? Deze vragen én de antwoorden komen aan bod in een interactieve en inspirerende presentatie.

Proeverij & Bouwen van de Basis

Duur: 3 dagdelen van ieder 3,5 uur

Dagdeel 1: Essentie Ubuntu, Intervisie en Draagvlak Ervaringsgericht doorlopen we de methodiek voor betrokken besluitvorming als basis voor samen-werken en samen-leren. Persoonlijke en organisatorische waarden fungeren als uitgangspunten. Dagdeel 2: Ubuntu Intervisie in de praktijk. Ervaren van Intervisie als een weg van zinvol samen-leren en samen-werken. Om hulp vragen als waarde en de kunst van het ‘zien’ van de ander. Dagdeel 3: Ubuntu Intervisie, verbindingen en duurzame implementatie. Verbinding met en bewustwording van relatie tussen cliëntvraag, doelgroep en maatschappelijke thema’s en organisatievraagstukken: Parallelprocessen en de eigen persoonlijke professionele positie hierin. Dit programma van drie dagdelen is een eerste stevige, ervaringsgerichte kennismaking met de essentie van Ubuntu en Intervisie en de waarde daarvan voor individu, team en organisatie in relatie met de klant & de samenleving. Op natuurlijke wijze zullen nieuwe wijsheden, vragen en behoefte ontstaan. De kracht van het collectief is dan wel al de basis.

Intervisiebegeleiding

Duur: afgestemd op reeds bestaande Intervisiestructuur in uw organisatie.

Begeleiding van bestaande of nieuw op te richten Intervisiegroepen in uw organisatie. U doet ervaring op als deelnemer EN participerend leider van een Ubuntu Intervisiegroep. In enkele bijeenkomsten van ongeveer drie uur kunt u de waarde van het werken met Intervisiemethoden en de toegevoegde waarde van de benadering vanuit Ubuntu zelf ervaren. De ervaring en leerbehoeftes van de deelnemers zijn uitgangspunt voor de concrete invulling van het programma.

Opleiding Begeleiding Ubuntu en Intervisie

Als u binnen uw organisatie zelfstandig met Ubuntu Intervisie wilt (leren) werken, is een ‘train-de-trainer-traject’ mogelijk dat geheel op maat voor u ontwikkeld en begeleid wordt. In een eerste ‘ontwerpgesprek’ onderzoeken wij met sleutelfiguren binnen uw organisatie eerst wat de beste en snelste manier is om het werken met Ubuntu Intervisie aantrekkelijk, toegankelijk en hanteerbaar te maken. Vragen die daarbij centraal staan:

• Wat doen jullie al? Wat hebben jullie al in huis?
• Wat zijn wenselijke aanvullingen en mogelijkheden?
• Wat is op korte termijn wenselijk en mogelijk om het werken met Intervisie zo breed mogelijk te (gaan) implementeren?

Hierna volgt een sessie waarin wij een door uzelf begeleide Intervisiebijeenkomst bijwonen en evalueren op basis van vooraf besproken observatiepunten. Aan de hand hiervan ontwikkelen wij een professionaliseringvoorstel voor Ubuntu Intervisie, bespreken dit met de betrokken en maken we gezamenlijke afspraken over het concrete vervolg.

Contact en Informatie

Vanzelfsprekend zijn variaties en combinaties mogelijk van bovenstaande programma’s. Als u vragen heeft of verder van gedachten wilt wisselen over de waarde van Ubuntu en Intervisie, neem dan gerust contact met ons op via 0650662624 of het contactformulier!

Begeleiding

Deze activiteiten zijn ontwikkeld en worden begeleid door Marjo Korrel en Annette M. Mul, voorzitter en oprichter van Stichting Ubuntu Nederland en Senior Trainer en Coach van Kerntact & Partners. Beide zijn dragers van het Ubuntu Huis.